Perfectionisme, dat klinkt als iets goeds, toch? Het betekent streven naar perfectie, en wie wil dat nou niet? Maar wat als ik je vertel dat perfectionisme meestal tot problemen leidt? In dit uitgebreide artikel ga ik dieper in op wat perfectionisme precies is, waarom het zowel positieve als negatieve aspecten heeft, en hoe je het kunt aanpakken om een gezondere balans te vinden in je streven naar succes.
Wat is perfectionisme?
Perfectionisme is wanneer je probeert om dingen perfect te doen. Het betekent dat je jezelf hoge eisen stelt en nooit tevreden bent, zelfs als je iets heel goed hebt gedaan. Dit kan leiden tot veel stress en kan zelfs slecht zijn voor je gezondheid. In sommige gevallen is het goed om te streven naar perfectie, bijvoorbeeld als je een belangrijk project hebt of een moeilijke taak moet volbrengen. Denk bijvoorbeeld aan een chirurg of piloot. Die kunnen geen steken laten vallen. Maar als je altijd perfectionistisch bent, kan dat leiden tot problemen. Je kan er zelfs ongelukkig door worden.
De positieve kanten van perfectionisme
Laten we eerlijk zijn, perfectionisme heeft ook zijn goede kanten. Mensen die perfectionistisch zijn, werken vaak hard en zijn toegewijd aan wat ze doen. Ze willen altijd hun best doen en leveren vaak goed werk. Als je er goed over nadenkt, zie je dat vooral de omgeving van een perfectionist profiteert. Een werkgever zal waarschijnlijk heel blij zijn met een perfectionistische werknemer.
Degene die er last van heeft is voornamelijk de perfectionist zelf. Het perfectionistische gedrag slokt al hun tijd en energie op. En wanneer ze na het volbrengen van een taak voldaan en tevreden zouden zijn, zou het fantastisch zijn. Maar dat is voor een perfectionist meestal niet het geval. Die blijft achter met het gevoel dat het weer niet goed genoeg is.
Perfectionistisch zijn kent dus zeker positieve kanten. Het zijn harde werkers, ze nemen verantwoordelijkheden zeer serieus, ze zijn toegewijd en leveren goed werk. Er is echter één maar. Dit alles is namelijk ook heel goed mogelijk zónder perfectionistisch te zijn. De tips hieronder zullen je prestaties niet naar beneden halen. Ze zullen wel helpen om dingen op een meer ontspannen manier aan te pakken.
Hoe kun je perfectionisme aanpakken?
Nu we een beter begrip hebben van wat perfectionisme inhoudt, laten we eens kijken naar manieren om het aan te pakken en een gezondere benadering van succes te ontwikkelen.
1. Wees bewust van jezelf: Het begint met bewustwording. Merk op wanneer je jezelf onder druk zet om perfect te zijn en probeer te begrijpen waarom. Welke angsten of overtuigingen drijven dit gedrag? Welke waarde(n) wil je vervullen door perfect te zijn? Misschien wil je graag erkenning, liefde, controle of iets anders wat voor jou heel belangrijk is? Denk eens na over andere, gezondere manieren om deze waarde(n) te vervullen.
2. Stel redelijke doelen: Het is belangrijk om realistische doelen voor jezelf te stellen. Begrijp dat niemand perfect is en dat het oké is om af en toe fouten te maken. Werk niet toe naar één groot doel, maar maak kleine tussenstapjes. Beloon jezelf bij elk tussenstapje dat je gezet hebt.
3. Leer van fouten: In plaats van jezelf te straffen als je een fout maakt, probeer ervan te leren. Fouten zijn eigenlijk kansen om te groeien en beter te worden.
4. Focus op wat echt belangrijk is: Het is belangrijk om te begrijpen dat goed genoeg echt goed genoeg is. Richt je energie op de dingen die er echt toe doen en laat de details wat meer los.
5. Kom uit je comfortzone: Probeer af en toe nieuwe uitdagingen aan te gaan die je uit je comfortzone halen. Dit kan je helpen om te wennen aan het idee dat perfectie niet noodzakelijk is voor succes. Zie deze nieuwe uitdagingen als een experiment. Dat geeft je een open blik en maakt dat elke uitkomst oké voor je is. Wees nieuwsgierig, voel wat het met je doet en leer hiervan.
Een voorbeeld uit mijn leven
Ik ben jarenlang perfectionistisch geweest. Wat ik me ervan kan herinneren was dit al zo vanaf groep 3 van de basisschool. Dan begint het ‘echte werk’ en word je hier ook op beoordeeld. Op de middelbare school was het niet anders. Waar veel van mijn klasgenoten een boekverslag van internet af plukte en daarna gezellig de stad in gingen, nam ik dit heel serieus. Ik besteedde uren aan het aandachtig lezen van het boek. Maakte aantekeningen en zette dit uiteindelijk om in het boekverslag. Ook de lay-out en de spelling kostte me nog een hoop tijd. Als ik dan uiteindelijk een 8,5 haalde, was ik teleurgesteld.
Bewustzijn
Als ik nu terugkijk zie ik precies waar, wanneer en hoe mijn perfectionisme mijn gedrag bepaalde. Toen ik thuisblijf moeder was uitte het zich in perfectie nastreven in het huishouden. Alles moest brandschoon. Ik bleef schoonmaken. Een aantal jaren later uitte het zich in sporten en gezond eten. Er was altijd nog wel een verbeterpuntje aan mijn lichaam te bespeuren.
Het omslagpunt
Het omslagpunt kwam toen ik me ervan bewust werd een aantal jaren geleden. Maar na die bewustwording is er werk aan de winkel. In mijn geval heb ik met behulp van hypnotherapie een grote verandering teweeg kunnen brengen. Dé reden dat ik heb besloten om anderen hiermee te gaan helpen. Het heeft mij een stuk relaxter én gelukkiger gemaakt. En mijn prestaties hebben er niet onder geleden, integendeel.
Hoe kun je perfectionisme aanpakken? (vervolg)
Laten we doorgaan met meer strategieën om perfectionisme aan te pakken:
6. Verminder perfectionistische taal: Let op het gebruik van woorden als “moeten,” “altijd,” en “nooit” in je gedachten en taalgebruik. Deze woorden kunnen perfectionisme versterken. Vervang ze door zachtere en realistischere termen.
7. Neem pauzes en ontspan: Zorg voor voldoende ontspanning en vrije tijd. Wanneer je opmerkt dat je een taak perfectionistisch aanpakt, neem even afstand. Dit helpt je om stress te verminderen en te voorkomen dat je voortdurend bezig bent met perfectionistische gedachten.
8. Omarm zelfcompassie: Wees vriendelijk voor jezelf, net zoals je vriendelijk zou zijn tegen een vriend die een fout maakt. Zelfcompassie helpt je om minder streng voor jezelf te zijn.
9. Leer prioriteiten stellen: Focus op wat echt belangrijk is en verdeel je energie dienovereenkomstig. Erken dat je niet alles tegelijk kunt doen en dat sommige dingen wachten kunnen.
10. Vier successen: Sta stil bij je prestaties en vier je successen, hoe klein ze ook zijn. Dit helpt je om positief te blijven en jezelf te waarderen.
11. Vergelijk jezelf met jezelf: Vergelijken met anderen, vooral met diegenen die het in jouw ogen beter doen dan jij, werkt perfectionisme in de hand. Kijk daarom vooral naar de dingen die jij steeds beter doet, de ontwikkeling die jij hebt doorgemaakt en de doelen die jij behaald hebt. Sta af en toe even stil om te kijken wat je in de afgelopen jaren, maanden of dagen hebt geleerd en gedaan.
12. Zoek professionele hulp indien nodig: Als perfectionisme ernstige problemen veroorzaakt in je leven, overweeg dan om professionele hulp te zoeken bij een therapeut of coach. Zij kunnen je helpen om dieper in te gaan op de oorzaken van je perfectionisme en je tools aanreiken om het los te laten.
Boeken over perfectionisme
• Waarom perfectionisten zelden gelukkig zijn door Chantal van der Leest. In dertien tips neemt perfectionist Chantal je mee in het vinden van de juiste balans tussen gewoon je best doen en een gestreste perfectionist zijn.
• Fouten maken moet door Remko van der Drift – Dit boek biedt inzichten en praktische adviezen om perfectionisme te overwinnen en jezelf toestemming te geven om fouten te maken en te leren.
• De moed van imperfectie door Brené Brown – Brené Brown staat bekend om haar onderzoek naar kwetsbaarheid en perfectionisme. In dit boek moedigt ze lezers aan om de moed te vinden om zichzelf te zijn, ondanks de druk om perfect te zijn.
• Loslaten: Over perfectionisme, prestatiedruk en de moed om imperfect te zijn door Lisette Thooft – Dit boek behandelt het thema perfectionisme en biedt inzichten en oefeningen om los te laten en jezelf te accepteren zoals je bent.
• Perfectionisme: Als goed niet goed genoeg is door Marcel Hendrickx – Dit boek biedt een diepgaande kijk op perfectionisme, de oorzaken ervan en praktische strategieën om ermee om te gaan.
• De kracht van kwetsbaarheid door Brené Brown – Hoewel niet specifiek gericht op perfectionisme, behandelt dit boek de onderliggende thema’s van schaamte en kwetsbaarheid die vaak gepaard gaan met perfectionistisch gedrag.
Deze boeken kunnen nuttige inzichten en hulpmiddelen bieden om perfectionisme te begrijpen en te overwinnen, en een gezondere kijk op succes en welzijn te ontwikkelen.
Veelgestelde vragen over perfectionisme
1. Wat veroorzaakt perfectionisme? Perfectionisme kan worden veroorzaakt door verschillende factoren, waaronder opvoeding, sociale druk en persoonlijkheidstrekken. Het kan ook het gevolg zijn van diepgewortelde overtuigingen over eigenwaarde en succes.
2. Is het mogelijk om van perfectionisme af te komen? Ja, met zelfbewustzijn, aanpassing van normen en het aanleren van gezonde coping-strategieën is het mogelijk om perfectionisme los te laten en een gezondere benadering van succes te ontwikkelen.
3. Wat zijn enkele gevolgen van perfectionisme? Perfectionisme kan leiden tot stress, angst, depressie, burn-out, gezondheidsproblemen en problemen in relaties. Het kan vooral het vermogen om van het leven te genieten belemmeren.
4. Hoe beïnvloedt perfectionisme prestaties op een negatieve manier? Perfectionisme kan prestaties negatief beïnvloeden door het creëren van angst voor fouten en mislukkingen, wat leidt tot uitstelgedrag en het vermijden van uitdagingen. Het streven naar onhaalbare perfectie kan ook leiden tot overmatige zelfkritiek en stress, wat je productiviteit en je welzijn kan verminderen. Bovendien kan perfectionisme tot vertragingen leiden, omdat je vaak te veel tijd besteedt aan het perfectioneren van details in plaats van vooruitgang te boeken.
5. Zijn er positieve aspecten aan perfectionisme? Ja, perfectionisten zijn vaak zeer gedreven en streven naar hoogwaardige prestaties. Ze hebben een sterke arbeidsethiek en zetten zich in voor hun doelen. Perfectie is echter niet noodzakelijk voor succes, en het streven naar een betere balans kan leiden tot een gezonder, gelukkiger leven.
Conclusie
Perfectionisme kan een tweesnijdend zwaard zijn. Hoewel het streven naar uitmuntendheid bewonderenswaardig is, kan een obsessie met perfectie schadelijk zijn voor je welzijn. Het is belangrijk om bewust te zijn van je perfectionistische neigingen, je normen te herzien en te leren loslaten wanneer dat nodig is. Perfectie is niet noodzakelijk voor succes, en het streven naar balans kan leiden tot een gezonder, gelukkiger leven.
Hulp bij perfectionisme
Herken jij jezelf in dit artikel en wil je graag hulp bij het aanpakken van perfectionisme? Hypnotherapie is bij uitstek geschikt om af te rekenen met perfectionisme. Waarom? Perfectionisme zit vaak diep geworteld in je onbewuste. Jouw onbewuste is de grote leider van jouw leven. Slechts 5% van wat je doet is bewust, de overige 95% komt voor uit je onbewuste. Hypnose biedt dé sleutel tot jouw onbewuste en dus tot verandering. Je krijgt het inzicht dat het perfectionistische gedrag gebaseerd is op oude overtuigingen en negatieve patronen. Met hypnose als hulpmiddel kun je deze oude programmeringen vervangen door positieve overtuigingen en denkpatronen.
Ben jij klaar om jouw perfectionisme los te laten? Stuur mij gerust een berichtje of neem telefonisch contact met me op.
Reactie plaatsen
Reacties